Η νεφρολιθίαση είναι η παρουσία λίθων εντός του νεφρού.Οι λίθοι αυτοί στη πλειοψηφία τους δημιουργούνται από κρυστάλλους που ανιχνεύονται φυσιολογικά στα ούρα.Εμφανίζονται σε άτομα όλων των ηλικιών,σε κάθε φυλή και χώρα.
Η συχνότητα της νεφρολιθίασης στο γενικό πληθυσμό ποικίλλει από 4-6%.Έπιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι ένας στους δέκα ανθρώπους θα εμφανίσει νεφρολιθίαση και κωλικό του νεφρού,ενώ εκτιμάται ότι στον ασθενή με επεισόδιο κωλικού του νεφρού υπάρχει πιθανότητα 10% να εμφανισθεί και δεύτερο επεισόδιο σε ένα έτος και 60-70% πιθανότητα υποτροπής στα επόμενα 10 έτη.
Να τονιστεί εδώ ότι η νεφρολιθίαση αποτελεί μία πάθηση που παρουσιάζει αυξητικές τάσεις εμφάνισης και στη παιδική ηλικία.
Ποιοί είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες που ευνοούν το σχηματισμό νεφρικών λίθων;
- Γενετική κατανομή: Οι άνδρες προσβάλλονται συχνότερα από τις γυναίκες με συχνότερη ηλικιακή εμφάνιση μεταξύ 30-40 ετών.
- Περιβάλλον: η άνοδος της θερμοκρασίας ευνοεί την εμφάνιση νεφρολιθίασης,γιαυτό και τους καλοκαιρινούς μήνες παρατηρείται αυξημένη συχνότητα επισοδίων κωλικού του νεφρού.
- Τρόπος ζωής: η έλλειψη άσκησης, η καθιστική ζωή, το stress, η διατροφή παίζουν σημαντικό ρόλο.Ιδιαίτερα η επίδραση της διατροφής είναι σημαντική.
- Κληρονομικότητα: φαίνεται ότι υπάρχει και γονιδιακή λιθογενετική προδιάθεση και σχετίζεται με τις ουσίες που αναστέλλουν την κρυσταλλοποίηση των ούρων.Η λιθίαση από κυστίνη είναι σαφώς κληρονομούμενη γενετική ανωμαλία.
Φυσικά μέτρα πρόληψης προς αποφυγή σχηματισμού λίθων
- Καλή ενυδάτωση. Η αυξημένη κατανάλωση νερού(περίπου 2 λίτρα ημερησίως) είναι ίσως ο καλύτερος και πιο αποτελεσματικός τρόπος αποφυγής της λιθίασης.Κιαυτό διότι όσο λιγότερο νερό πίνουμε, τόσο πιό συμπυκνωμένα είναι τα ούρα μας και έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες σχηματισμού λίθου.Η λεμονάδα και ο χυμός πορτοκάλι βοηθούν επίσης, λόγω της συστασής τους σε κιτρικά οξέα που εμποδίζουν τη δημιουργία λίθων.
- Φυσιολογική κατανάλωση ασβεστίου. Ο συχνότερος τύπος λίθου είναι η πέτρα από οξαλικό ασβέστιο.Λανθασμένα,πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι μειώνοντας τη κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ασβέστιο, μειώνουν τη πιθανότητα δημιουργίας πέτρας.Ισχύει ακριβώς το αντίθετο, αφού μελέτες έχουν δείξει ότι διατροφή χαμηλή σε πρόσληψη ασβεστίου αυξάνει τη πιθανότητα σχηματισμού λίθου.
- Μειωμένη πρόσληψη νατρίου. Η μειωμένη κατανάλωση αλατιού μειώνει το κίνδυνο εμφάνισης λίθου.Η αυξημένη παρουσία νατρίου στα ούρα εμποδίζει την απορρόφηση του ασβεστίου από τους νεφρούς με συνέπεια υψηλή συγκέντρωση ασβεστίου στα ούρα και κατ’επέκταση τη δημιουργία λίθου.
- Μειωμένη κατανάλωση τροφών που περιέχουν οξαλικά. Κάποια είδη λίθων σχηματίζονται από οξαλικά,τα οποία είναι φυσικά συστατικά ορισμένων τροφών. Τα οξαλικά στον οργανισμό δεσμεύουν το ασβέστιο σχηματίζοντας λίθους οξαλικού ασβεστίου.Ενδεικτικά, τροφές πλούσιες σε οξαλικά είναι η σοκολάτα,το σπανάκι,οι γλυκοπατάτες,τα φυστίκια, ο καφές, η σόγια κ.α.
- Κατανάλωση ζωικής πρωτείνης. Η αυξημένη κατανάλωση πρωτεινών ζωικής προέλευσης, όπως το κόκκινο κρέας,τα πουλερικά, το ψάρι, μπορεί να αυξήσει τη συχνότητα σχηματισμού πέτρας στο νεφρό.
- Φυτικά εκχυλίσματα. Ορισμένα φυτικά εκχυλίσματα μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη έναντι του σχηματισμού λίθων.Το εκχύλισμα από το φυτό chianca piedra, γνωστό και ως λιθοθραύστης, είναι γνωστό ότι εμποδίζει την δημιουργία λίθων οξαλικού ασβεστίου και επίσης μειώνει το μέγεθος ήδη υπαρχόντων λίθων εντός του νεφρού.
